Osoby uratowane przez Polaków z getta warszaws...

  • YES

  • Osoby uratowane przez Polaków z getta warszawskiego: - uratowanie Szperów przez Karola Pędowskiego - 30-11-42r. K. Pędowski i jego 78-letnia babcia Helena czekali przed bramą szopu Schultza przy Ogrodowej 51. Było umówione, że Szperowie, którzy tu pracowali, wyjdą z szopu o 14. Ich zwolnienie było wcześniej przyszykowane. Ponieważ o 14.30 nadal ich nie było, babcia postanowiła, że po nich pójdzie. Zanim wnuk zdołał ją powstrzymać ruszyła do budki wartownika, któremu coś tłumaczyła po niemiecku. Ten posłusznie wpuścił starszą kobietę do środka. Po chwili babcia wyszła prowadząc Szperów i trzecią osobę o semickim wyglądzie - była to Romana Zamenhof. Udało im się opędzić od szmalcowników i dotrzeć do kawalerki babci na Żoliborzu, gdzie Żydzi mieli się ukrywać, - losy rodziny Ludwika Zamenhofa-- próba ocalenia córki Zamenhofa - Lidii, która jednak uważała za swój obowiązek pozostanie ze swoim narodem i w sierpniu 42r. została wywieziona do Treblinki. W pierwszych dniach listopada 40r. Lidię odwiedził w getcie Józef Arszennik - esperantysta, który zaofiarował się, że ukryje ją w swym domu na Zaciszu. Lidia odmówiła. - osoby uratowane przez Eugeniusza Jasiewicza, który pracując w Biurze Kennkart na Ratuszowej wyrabiał "autentyczne" nowe papiery na aryjskie nazwiska. Miał dostęp do autentycznych pieczęci i blankietów. Te lewe papiery podpisywał sam Leist.

  • in the ghetto
  • social/communal
  • Poles, aid, the 'Aryan' side, escaping the ghetto

  • Iwaszkiewicz, Joanna, Wtedy kwitły forsycje. Pamięci dzieci - ofiar Holocaustu

  • [s.109-124]

  • Related people:

    • Szper Unknown

      A married couple. They work in the Schultz's shop at Ogrodowa Street No.51. 30 November 1942 they went out of the gh...

    • Zamenhof Romana

      A pharmacist. Doctor Esperanto's relative. Employed in the Schultz's shop at Ogrodowa Street No. 51. 30 November 194...

    • Zamenhof Lidia

      In the ghetto lived at Ogrodowa Street No. 3, flat 17. Refused to cross to the 'Aryan side', although she had many o...

    • Zamenhof Zofia

      In August 1942 deported to the Umschlagplatz. She did not want to leave her small patients and she went to Treblinka...

    • Zamenhof Wanda

      'Doctor Esperanto's' daughter-in-law. In the ghetto worked as a doctor. In August 1942 on the Umschlagplatz. She man...

    • Zamenhof Ludwik Krzysztof

      A grandson of the Esperanto creator. In the ghetto, he worked in an office. In September 1942, he managed to escape...

    • Minc Janina

      In August 1942 at the Umschlagplatz. She managed to save herself thanks to a doctor's lab coat together with her sis...

    • Enis Józef

      A musician. Thanks to forged documents made by Eugeniusz Jasiewicz he survived the ghetto. After the war in the USA.

    • Namiot Ina

      Thanks to false documents, made in the ghetto by Eugeniusz Jasiewicz, she escaped from the ghetto with her 6-year-ol...

    • Skrzybalskie Janina, jej córka Krystyna i siostra Judyta

      Janina, Krystyna, Judyta Skrzybalskis (not possible to determine degree of kinship) - owing to phoney documents made...

    • Sędzin Irena

      Saved from the ghetto on false papers made by E. Jasiewicz.

    • Kletner Łaja

      Rescued from the Warsaw ghetto thanks to forged documents made by E. Jasiewicz.

    • Starost Rywa

      Saved from the ghetto on false papers made by E. Jasiewicz

    • Róbel Abram

      Rescued from the Warsaw ghetto thanks to a Kennkarte made by E. Jasiewicz.

    • Haftel Mozes

      owing to 'Aryan papers' made by E. Jasiewicz he was saved from the Warsaw Ghetto

    • Bernfeld Maria

      Thanks to the 'Aryan papers' compiled by E. Jasiewicz she was rescued from the ghetto.

    • Szwejcer Maria

      Thanks to "Aryan papers" made by E. Jasiewicz saved from the Warsaw ghetto.

    • Rozenzwejg (Kraszewska) Bianka

      She was rescued (as Krysia Warecka) from the ghetto together with her parents by Genowefa Olczakowa, who hid them on...

    • Rosemann Rysio

      He was rescued from the ghetto by Genowefa Olczakowa, who said that he was her son. She also rescued his parents, hi...

    • Pędowski Karol

      An activist of Zegota (Council for Aid to Jews) and RGO (Central Welfare Council). With his grandmother, Helena, he...

    • Jasiewicz Eugeniusz

      He worked in the Kennkarte Issuing Office in Ratuszowa Street. Using authentic seals and forms, he produced document...

    • Olczakowa Genowefa

      Worked for the Szpers (before the war??). Rescued the following families from the ghetto: the Szpers, the Rozenzwejg...

    • Arszennik Józef

      an Esperantist; railwayman. True supporter of Ludwik Zamenhof. From 1942, member of the the Polish Workers' Party (P...