Imię: Ludwika (Luna) Nazwisko: Abrahamer

  • NIE
  • Kobieta
  • Ludwika (Luna)
  • Abrahamer
  • Porańska
  • 1902-01-08
  • Gorlice
  • Tak
  • Spoza Warszawy
  • Zielonki koło Krakowa
  • Warszawa, ul. Marszałkowska, ul. Śniadeckich, Józefów, Węgry, Niemcy – Frankfurt nad Menem
  • Żyd
  • dobry
  • wyższe
  • na powierzchni, w mieszkaniu
  • pieniądze
  • donos/denuncjacja, inne zagrożenie, szantaż/szmalcowanie zakończone wykupieniem, w mieszkaniu

  • Kończy szkołę średnią w Krakowie, przez rok studiuje na Akademii Handlowej, w 1924 wychodzi za mąż za Solomona Abrahamera, inżyniera, prowadzącego duży młyn przemysłowy w Zielonkach pod Krakowem; tam też mieszkają. W 1926 rodzi im się córka, Alina. Po wybuchu wojny Ludwika z córką ucieka w kierunku Warszawy, z córką i krewnymi. W Warszawie szofer kradnie jej samochód i znika. Ludwika wraca z dzieckiem do Zielonek, Niemcy rekwirują majątek Abrahamerów. W 1942 Niemcy wywożą okolicznych Żydów do Skawiny, gdzie ma miejsce selekcja i masowa egzekucja; giną w niej m.in. rodzice Solomona, Izrael i Regina, a także rodzice Ludwiki, Zygmunt i Estera Porańscy. Abrahamerowie trafiają do hali przy dworcu, są tam zamknięci pod strażą. Ludwikę i jej córkę wyprowadza stamtąd szwagier jej brata, zamożnie wyglądający Julian Lidzbarski. Jadą do Warszawy. Lidzbarski umieszcza Ludwikę w domu przyjaciół, w Józefowie. Po jakimś czasie dom rekwirują Niemcy, Ludwika wraca do Warszawy, prosi o wsparcie znajomego, prokurenta w księgarni Gebethnera & Wolffa. Znajomy przyprowadza Tadeusza Gebethnera, który zabiera Ludwikę i jej córkę do swojego luksusowego, obszernego mieszkania. Mieszka tam kilku znajomych Tadeusza, po pewnym czasie dociera także Solomon Abrahamer. Na początku 1944 Solomon przedostaje się na Węgry. W lutym 1944 Tadeusz załatwia dokumenty Ludwice i ją także wyprawia z córką na Węgry, przez granicę przeprowadzają je górale.

  • przed wojną, wysiedlenie
  • donos, działania Niemców, działania Polaków, konspiracja, likwidacja getta, mieszkaniowe, pomoc, praca, szantaż, życie prywatne/życie codzienne
  • atmosfera, dzieci, gestapo/żandarmeria, gospodarze, inna pomoc, konspiracja polska, kontakty z innymi Żydami, koszty, Medal Sprawiedliwych, policja polska, pomoc długotrwała, pomoc indywidualna , pomoc jednorazowa, pomoc lokalowa, pomoc rzeczowa, poza Warszawą, praca, szantażysta/szmalcownik, z papierami aryjskimi, znajomi
  • Ludwika Abrahamer, pierwsza z lewej
  • Str. 24 – 26