Imię: Szaja Nazwisko: Openheim Ofenhejm

  • NIE
  • Mężczyzna
  • Szaja
  • Openheim Ofenhejm
  • Stanisław Osiński
  • 1920-12-24
  • Warszawa
  • Tak
  • Spoza Warszawy
  • Mińsk Mazowiecki
  • Żyd
  • dobry
  • na powierzchni
  • inne, pieniądze

  • Stanley Osinski, ur. jako Szaja Ofenhejm 24.12.1920 r. w Warszawie. Był synem Menachema i Sary z d. Kramarz, miał dwóch braci - starszego Herszela i młodszego Jankiela. Rodzina mieszkała w Mińsku Mazowieckim. Ojciec był ławnikiem w magistracie, przez jakiś czas współwłaścicielem banku. Matka prowadziła sklep z pasmanterią i haftami. Szaja w 1939 r. skończył technikum. Na początku wojny zdecydował, że przeniesie się do Warszawy, wynajął pokój i zaczął handlować. Wyspecjalizował się w robieniu kenkart - przez całą wojnę zrobił ich ok. 2000. Sam używał nazwiska Stanisław Osiński. Zaczął organizować mieszkania dla Żydów uciekających z getta, głównie dla swoich znajomych z Mińska Mazowieckiego. Handlował także z warszawskim gettem, szmuglował żywność nawet ciężarówkami (cukier, sól). Znalazł się w Mińsku Mazowieckim w czasie likwidacji tamtejszego getta, ale udało mu się uciec. Udało mu się wyciągnąć brata i ojca z obozu, przywiózł ich do Warszawy. W mieszkaniu na Pradze, w którym wynajmował pokój od Polaków, ukrywało się w sumie ok. 40 osób, w tym jego przyjaciel Chil Kirszenbaum. Stanisław przynosił im pieniądze i jedzenie. Miał wynajęte również inne mieszkania, w razie zagrożenia przenosił ludzi. Współpracował z podziemiem, zaopatrzył powstańców w getcie w pepeszę. Jego ojciec bardzo chciał wyjechać z Hotelu Polskiego, więc Stanisław poszedł tam z nim. Był to już ostatni transport z Hotelu, zostali aresztowani przez gestapo. Stanisław podał się za Polaka, spędził na Pawiaku 14 miesięcy. Uciekł wraz z kilkoma innymi osobami podkopem przez kanały. W Warszawie było już powstanie, Stanisław zgłosił się do swojego batalionu "Zośka". Walczył do 24 września, tego dnia, ranny, wraz z kilkoma osobami ze swojej jednostki przepłynęli Wisłę. Przez jakiś czas był w szpitalu, następnie wstąpił do polskiego wojska. Po wojnie znalazł się w Wrocławiu, ale szybko wyjechał z Polski do Niemiec. W 1951 r. wyemigrował do USA.

  • powstanie w getcie, przed gettem, w getcie, wysiedlenie
  • mieszkaniowe, pomoc, praca, życie prywatne/życie codzienne
  • inna pomoc, konspiracja polska, kontakty z innymi Żydami, pomoc indywidualna , pomoc lokalowa, z papierami aryjskimi, znajomi

  • Kolega Chila Kirszenbauma, przez jakiś czas  mieszkał  u pp. Skalskich na Brzeskiej